De waarachtige verhalen van een Belgische avonturierster. Een ‘semi-heilige’ met een gevangenisverleden

Op 19 juli 1920 werd een jonge vrouw meer dood dan levend de basiliek van Onze-Lieve-Vrouw van Halle binnengebracht en op een draagberrie voor het altaar geplaatst. Tot ieders verbazing hief de lamme en blinde zieke kort daarop haar armen omhoog en vouwde de handen. Ze probeerde een aantal stappen voorwaarts te zetten. De eerste poging mislukte, maar bij de tweede beklom ze het altaar, knielde neer en begon intens te bidden. ‘Ik ben volledig genezen’, zo vertelde ze aan de priester, ‘en ik kan zien.’ De priester hief het Magnificat aan, zij zong mee en sloot af met een lied dat ze zelf had geschreven.

De scene moet er vrij spectaculair hebben uitgezien en de miraculeuze genezing werd uitgebreid beschreven in de kranten. De zieke in kwestie, Bertha Mrazek (1890–1967), aarzelde niet om de interesse van het bredere publiek te voeden en gaf uitgebreide interviews over hoe ze als oorlogsinvalide in Halle terechtkwam. Zo bereikte haar verhaal ook de vrouwen die haar tijdens de Eerste Wereldoorlog in de gevangenis van Sint-Gillis hadden ontmoet. Zij kenden haar als iemand die met de Duitse bezetter had gecollaboreerd en wisten niet goed hoe ze hoorden om te gaan met de plotse populariteit van de ‘semi-heilige’. Moesten ze een campagne tegen haar starten en konden ze eigenlijk wel iets ondernemen? Voor hen was het frustrerend om te zien hoe Bertha Mrazek eerder in ‘de nis van een heilige’ dan in de gevangenis zat.

De volgende pagina’s schetsen misschien niet een ‘ware’ microstory, maar vertellen wel wat als ‘geloofwaardig’ kon worden gezien in het naoorlogse België en welke stereotypen er circuleerden. Het artikel is thematisch opgebouwd, maar heeft ook een chronologische logica. Het eerste deel gaat over Bertha Mrazeks herinterpretaties van haar gevangenisjaren en het tweede luik behandelt haar religieuze doorstart als miraculée. Het artikel gaat dus voornamelijk over een vrij korte periode (een vijftal jaar) in Mrazeks bewogen leven.

 

Download pdf