Lokaal verkiezingsmateriaal in heemkundig onderzoek. Liberale verkiezingspropaganda inhet Liberaal Archief/Liberas

Het Liberaal Archief/Liberas bewaart liberaal verkiezingsmateriaal waarvan de oudste stukken, een verzameling Gentse verkiezingspamfletten, uit 1839 dateren. Vanaf de Tweede Wereldoorlog kan de verzameling als representatief voor de kiesstrijd in Vlaanderen worden beschouwd. Tot het materiaal behoren kiesliederen, spotprenten, pamfletten, lijsten met de kandidaten, kiesbrieven, affiches enzovoort. Zowel tekstueel als visueel heeft deze collectie heel wat te bieden voor de lokale onderzoeker. Zeker in combinatie met ander bronnenmateriaal, zoals archieven van plaatselijke partijafdelingen, kan deze verkiezingspropaganda inzichten leveren in de geschiedenis van de eigen gemeente.

Aan de basis van de collectie verkiezingspropaganda in het Liberaal Archief/Liberas ligt een verzameling die is opgestart aan de Vakgroep Geschiedenis van de UGent. Bij het ontstaan van de kleurarchieven werd dit fonds overgedragen. In de loop der tijd breidde deze collectie gestaag uit. Sinds jaar en dag lanceert het Liberaal Archief/Liberas immers voor de verkiezingen een oproep om verkiezingsmateriaal te verzamelen en op te sturen. Daarnaast bevindt zich verkiezingspropaganda in persoons- of verenigingsarchieven. Zo bewaart het Liberaal Archief/Liberas heel wat archiefmateriaal van lokale en bovenlokale liberale partijafdelingen. Maar ook in archief van liberale culturele verenigingen kan toevallig verkiezingsmateriaal beland zijn.

De collectie lokaal verkiezingserfgoed gaat breder dan de liberale beweging en bevat ook campagnemateriaal van andere partijen. Dit is waardevol omdat partijen in de campagnestrijd vaak in interactie gaan met elkaar. Zeker het negentiende-eeuwse materiaal heeft een uitzonderlijke waarde omdat het op gemeentelijk niveau de politieke geschiedenis van België voor de opkomst van de massapolitiek documenteert. Ook het twintigste- en éénentwintigste-eeuwse materiaal biedt heel wat mogelijkheden. Het Liberaal Archief/Liberas was er als een van de eersten bij om sinds 2003 persoonlijke websites van liberale politici te archiveren.

De collectie verkiezingspropaganda is zowel voor de politieke als de sociale en culturele geschiedenis van de gemeenten boeiend. Aan de hand van twee casussen, Ninove in 1895 en Ronse in 1946, worden de mogelijkheden van deze collectie uit de doeken gedaan. Voor beide gemeenten beschikt het Liberaal Archief/Liberas over verkiezingspropaganda en verslagboeken.

Download pdf