Zilveren lepels in het zestiende-eeuwse Mechelen. Luxueus eetgerei, of betekenisvolle gedinckenisse?

In oktober van het jaar 1520 organiseerde de Sint-Jorisgilde te Mechelen een loterij. De fraaie uitnodiging voor het evenement verkondigde trots hoe alle deelnemers vele schone ende rijckelijcke prijsen van silvere konden winnen, zoals zilveren schalen, bekers en lepels (afbeelding links). In de weken voorafgaand aan de trekking konden potentiële deelnemers de prijzen al gaan bewonderen in het stadhuis. Deze loterij was geenszins uniek in haar soort. Vanaf de vroege vijftiende eeuw organiseerden talrijke publieke organisaties en instanties regelmatig loterijen om op die manier geld in te zamelen voor uiteenlopende projecten, zoals de bouw van een kapel of de aanleg van een kanaal. Vanaf het einde van de vijftiende eeuw werden prijsen van silvere het populairst. Zelfs minder fortuinlijke deelnemers kregen vaak een zilveren lepel als troostprijs. Terwijl het oordeel over de esthetische waarde van deze lepels en andere zilveren objecten aan de participanten zelf werd overgelaten, bestond over de economische waarde geen enkele twijfel. Uitnodigingen voor loterijen vermeldden vanaf deze periode steevast ook het gewicht en de geldwaarde van prijzen in zilver.

Download pdf