Allerheiligenbegankenis (Diest)
Tijdstip
31 oktober tot 9 november
Locatie
Diest
Algemene info
De Allerheiligenkapel is verbonden aan een zeer bijzonder gebruik: de Allerheiligenbegankenis, die jaarlijks van 1 november tot 9 november plaats heeft. Deze devotionele traditie kent intussen een zeer lange geschiedenis. In 2007 werd het 700-jarige bestaan van de Allerheiligenbegankenis gevierd. Enkel tijdens de begankenis is de Allerheiligenkapel de hele dag geopend voor bezoekers. De allerheiligenbegankenis wordt ieder jaar geopend met een kaarsjesprocessie op 31 oktober. Om 18u is er dan een plechtige eucharistieviering in de Sint-Sulpitiuskerk op de Grote Markt in Diest. Vervolgens trekt men in processie met een brandend kaarsje door de straten van Diest naar de Allerheiligenkapel. De Allerheiligenbegankenis zelf gaat pas de dag nadien - op Allerheiligen zelf dus - van start. Bedevaarders uit Diest en ver daarbuiten komen tijdens de begankenis naar de Allerheiligenkapel om een bepaalde heilige te aanroepen tegen ziekten en om tegenslagen af te wenden. Veel bezoekers maken daarbij ook gebruik van een ex-voto. Dat zijn kleine voorwerpen uit was die geofferd worden tijdens de kleine of de grote beeweg. Afhankelijk van wat die gunst precies is, kunnen ex-voto’s bijvoorbeeld de vorm aannemen van een lichaamsdeel of dier. Diest is een van de weinige plekken waar dergelijke votiefgaven nog verkrijgbaar zijn. Ze worden verkocht door het Comité Allerheiligenkapel, die de organisatie van de begankenis in handen heeft. Aan de bezoekers wordt met aandrang gevraagd de ex-voto’s enkel aan te schaffen voor gebruik in de kapel. Tijdens de noveen van Allerheiligen (van 1 t/m 9 november) is er dagelijks om 9u een misviering in de Allerheiligenkapel. Ook iedere woensdag van november kan er een speciale dienst in de kapel bijgewoond worden.
Historische achtergrond
De huidige Allerheiligenkapel in Diest, die de vierde in de reeks zou zijn, heeft een tamelijk bewogen geschiedenis achter de rug. In 1854 moest de kapel boven op de Allerheiligenberg voorgoed verdwijnen omdat ze de bouw van de vestingwerken belemmerde. Ze werd op militair bevel afgebroken en nog datzelfde jaar aan de voet van de berg heropgebouwd binnen de stadsvesten. In deze Allerheiligenkapel bevinden zich ongeveer 160 beelden van heiligen, grote en kleine, die van alle tijden zijn en uit alle continenten komen. Elk van die heiligen wordt aangeroepen om een specifieke gunst te vragen. Typerend voor de kapel is dat er van nagenoeg elke heilige die in België aangeroepen een beeld staat. Ook de naam van de kapel, Allerheiligenkapel, verwijst daarnaar.
Vereniging
Organiserende vereniging
Comité Allerheiligenkapel
Werking van de vereniging
In de tweede helft van de 20ste eeuw raakte de Allerheiligenkapel in Diest erg in verval. Onder impuls van deken Felix van Meerbergen werd in 2000 begonnen met de restauratie van de kapel. Het Comité Allerheiligenkapel werd toen opgericht. Naast de kapel in ere herstellen wilde het Comité de Allerheiligenbegankenis terug zin geven en terugschenken aan de zinzoekende mens van de 21ste eeuw.
Andere activiteiten van de vereniging
- Rond de naamdag van Sint-Fransiscus van Assisi (4 oktober) organiseert het Comité Allerheiligenkapel een dierenwijding aan de Allerheiligenkapel. - Van 23 december 2011 tot en met 8 januari 2012 is er een kerststallententoonstelling in de kapel. Deze expo kan in die periode dagelijks gratis bezocht worden van 13u tot 17u (behalve op Kerstdag en Nieuwjaar). - In juli en augustus is de kapel iedere zaterdag, zon- en feestdag van 14u tot 17u geopend en gratis toegankelijk.
Eigen tijdschrift
Het Jaarboek 2007 van de Vrienden van de Sint-Sulpitiuskerk vzw is aan de Allerheiligendevotie gewijd en heeft als titel 'Een huis van genezing. Volksdevotie en Allerheiligenverering in de Allerheiligenkapel te Diest' Het Comité Allerheilgenbegankenis was nauw betrokken bij de voorbereiding van deze publicatie. Het boek is nog steeds te koop aan de balie van de Sint-Sulpitiuskerk en kost 15 euro.
Contactgegevens
Marie-Louise Grooten (secretaris Comité Allerheiligenkapel)