Amelbergaviering (Mater)
Tijdstip
10 juli en enkele dagen voordien
Locatie
Mater
Algemene info
De Heilige Amelberga is de patrones van Mater (Oudenaarde). Traditioneel wordt zij aangeroepen tegen koorts en stuipen. Haar naamdag wordt op 10 juli gevierd. Volgens de legende sloeg Amelberga in de vroege achtste eeuw op de vlucht om aan een huwelijk met Karel Martel te ontsnappen. Tijdens haar tocht kwam ze bij een gierige boer in Mater terecht, die haar met een zeef water liet scheppen uit een waterput. Zo schiep zij de Sint-Amelbergabronnen. Toen Karel Martel en zijn gevolg naar Amelberga op zoek gingen, kwamen zij eveneens bij de boer terecht. Die stuurde hen echter de verkeerde kant uit. Tot op vandaag wordt deze gebeurtenis in Mater herdacht met een jaarlijkse Sint-Amelbergaviering. De oudste vermeldingen van deze ommegang dateren uit de zestiende eeuw. Het hoogtepunt van de viering valt op de naamdag van Amelberga, maar de festiviteiten nemen al drie dagen vroeger hun aanvang. Op 7 juli trekken de fijfelaar, trommelaar en nar er namelijk al op uit. Dit trio wordt voorafgegaan door de kassier van de Confrérie van Sint-Amelberga. Samen gaan zij vervolgens van deur tot deur om alle inwoners van Mater uit te nodigen voor het feest. Tegelijk wordt ook geld ingezameld voor de organisatie daarvan. Het uitnodigen verloopt altijd op dezelfde manier. De kassier belt eerst aan of klopt op de deur. Nadat geopend werd, zegt hij: “We komen u uitnodigen voor ’t feest van Sint-Amelberga, Gelijk alle jaren. Ge zijt verwacht en goede feesten. Tot volgend jaar.” Daarna spelen de fijfelaar en de trommelaar een muziekje en intussen danst de nar. Als het trio klaar is met hun opvoering, kunnen de toehoorders een kleine bijdrage in de ‘saccoche’ van de kassier steken of een bedevaartvaantje kopen. Ook de twee volgende dagen gaat het uitnodigingscomité tussen 7u en 21u op pad om de dorpsbewoners persoonlijk te inviteren. In de drie dagen dat zij bij mensen aanbellen, leggen ze ongeveer 70 km af. Onderweg worden ze geregeld uitgenodigd om binnen een drankje te nemen, maar slechts af en toe kunnen ze op zo’n aanbod ingaan. Als het gezelschap op de vooravond van 10 juli rond 20u terug op het dorpsplein aankomt, wordt het verwelkomt met het luiden van de klokken en 9 kanonschoten. Op 10 juli wordt het feest eveneens ingezet met het luiden van de klokken en 9 kanonschoten. Dat gebeurt een eerste keer om 5u ’s morgens en wordt om 5u30 nog eens herhaald, zodat iedereen het zeker gehoord heeft. Er is een vroegmis om 6u en een gewone mis om 8u30. Op het dorpsplein verzamelen intussen al honderden ruiters, die zich in een stoet opstellen. De nar, de fijfelaar en de trommelaar gaan rond 8u op weg om de kapitein van de Confrérie van Amelberga thuis af te halen. Daarna begeleiden ze hem tot aan de kop van de stoet. Ook de plaatselijke muziekvereniging heeft zich tegen dan bij de ruiters aangesloten. De pastoor zegent vervolgens iedereen die aan de stoet deelneemt, waarna zij bij de relikwie van de Heilige Amelberga passeren om het kussen. Na de zegening vertrekt de paardenprocessie. Onder begeleiding van de nar, fijfelaar en trommelaar worden de deelnemers tot buiten de dorpskom gebracht. Vanaf daar trekken de paarden en karren alleen verder tot aan de rand van het dorp. Nadien komt het gezelschap weer samen om naar de Sint-Amelbergakapel te gaan. Daar wordt halt gehouden terwijl de kapitein van de Confrérie en zijn adjudanten verder rijden om een rondgang rond de kerk te doen. Nadat zij van de pastoor de toestemming gekregen hebben om terug te keren naar de dorpskom, voegen zij zich opnieuw bij de stoet. Onder begeleiding van de muzikanten worden alle deelnemers rond de kerk geleid. Het gezelschap wordt vervolgens naar de Amelbergakouter gebracht en opnieuw trekken de paarden en de karren alleen de velden in. Zodra de ruiters terug zijn, gaat het weer richting kerk en legt de processie nogmaals de rondgang rond de kerk af. Nadat ook de paarden nog 3 ronden rond de kerk gemaakt hebben, is er een hoogmis. De Sint-Amelbergaviering eindigt met een kermis.
Vereniging
Organiserende vereniging
de kerkfabriek Sint-Martinus Mater
Werking van de vereniging
Voor de organisatie van de Sint-Amelbergaviering werkt de kerkfabriek samen met de Confrérie van Sint-Amelberga, de Sint-Amelbergaruitervereniging en de inwoners van Mater. De traditie van de nar, trommelaar en fijfelaar wordt sinds 1887 bijna uitsluitend bijnnen de Materse families Bruyneel en Leyman van de ene generatie op de andere overgedragen.
Website van de vereniging
Contactgegevens
De Loof Hilbran