De universiteiten van Antwerpen en Gent zullen binnenkort persoonsgegevens uit het doodsoorzakenregister van Antwerpen onderzoeken en digitaliseren. Ze doen dit via een citizen scienceproject in samenwerking met Histories en met behulp van diverse vrijwilligers. Vrijwilligers kunnen deelnemen aan elke fase van het onderzoek: van de invoer van de gegevens in de databank tot de analyse en de communicatie ervan. Om het brede publiek zo nauw mogelijk te betrekken, worden activiteiten in heel Vlaanderen georganiseerd. De lancering van dit burgerproject, genaamd S.O.S. Antwerpen (Sociale Ongelijkheid in Sterfte), wordt nog voor de zomer van 2020 verwacht. Voor meer info, contacteer Isabelle.Devos@ugent.be.
MEER INFO
Waar gingen de Antwerpenaren aan dood?
Tussen 1820 en 1946 stierven in de havenstad Antwerpen bijna een half miljoen personen, gaande van mensen die in de stad woonden, er toevallig waren of op doorreis. Het doodsoorzakenregister biedt de kans om inzicht te krijgen in de omstandigheden van deze overlijdens. Van alle overledenen zijn, naast hun doodsoorzaak, gegevens zoals hun naam, leeftijd, burgerlijke staat en beroep, bijgehouden in een apart register.
Zoveel gegevens over de gehele bevolking over zo’n lange tijd, uit een cruciale periode waarin de levensstandaard en de geneeskunde enorm verbeterden én de doodsoorzaken sterk veranderden, is uniek, niet alleen voor België maar ook internationaal. Deze bijzondere handgeschreven bron wordt bewaard in het stadsarchief van Antwerpen.
Digitale goudmijn
De bedoeling van de onderzoekers is om de persoonsgegevens te digitaliseren in een grote elektronische databank, om zo de gezondheidsontwikkelingen doorheen de tijd te bestuderen. Zo moet de databank een goudmijn worden voor een brede waaier aan wetenschappers, genealogen, heemkundigen en alle geïnteresseerden in gezondheid en geschiedenis.
Vrijwilligers en onderzoekers zullen in kaart kunnen brengen wat de gezondheidsverschillen waren tussen jong en oud, man en vrouw, gehuwd en ongehuwd, arm en rijk maar ook tussen migranten en autochtonen, en tussen bewoners van het centrum van Antwerpen en de buitenwijken.
Hoe evolueerden die verschillen in de tijd? Wie profiteerde het eerst van de economische en medische vooruitgang? Welke sociale groepen waren het kwetsbaarst, en bleven dat het langste? Waar teisterden cholera en pokken het meest? Wie waren de slachtoffers van kanker? En welke inwoners stierven ten gevolge van moord of doodslag?
Citizen science projecten
Het project SOS Antwerpen was een van de zeven projecten die recent door de Vlaamse overheid werd goedgekeurd in het kader van de tweede oproep voor Citizen Science projecten. Onderzoekers aan universiteiten, hogescholen en onderzoeksinstellingen, konden hiervoor tot 150.000 euro subsidie krijgen. In totaal werden 53 projecten ingediend, waarvan er zeven werden geselecteerd.
Meer weten?
Wil je op de hoogte blijven, volg dan onze acties via onze nieuwsbrief. Wil je zeker meehelpen met het invoeren van gegevens of betrokken zijn bij het project, contacteer dan vrijblijvend Hendrik Vandeginste via hendrik.vandeginste@historiesvzw.be.
DETAILS
Soort activiteit
Project
Looptijd
2020-2023
Coördinerende instantie
Universiteit Gent
Partners
Universiteit Antwerpen
FelixArchief – stad Antwerpen
Histories
