SOS Antwerpen. Vrijwilligers helpen onderzoek naar Antwerpse doodsoorzaken

BEKNOPT

Vrijwilligers kunnen meehelpen aan onderzoek over de doodsoorzaken van Antwerpenaren tussen 1820 en 1946. De universiteiten van Antwerpen en Gent zetten samen met Histories het burgerwetenschapsproject S.O.S Antwerpen (Sociale Ongelijkheid in Sterfte) op poten. Het doel van het project is het Antwerpse doodsoorzakenregister te digitaliseren om daarna te kunnen analyseren. Vrijwilligers kunnen deelnemen aan elke fase van het onderzoek: van de invoer van de gegevens in de databank tot de analyse en de communicatie ervan.Op de website van S.O.S. Antwerpen kan je je aanmelden om mee te helpen. Histories zet zich in om de vrijwilligers zo goed mogelijk te ondersteunen. Voor een beknopte uitleg over het project en de medewerking van vrijwilligers kan je het filmpje bekijken.

Foto by Toon Verbruggen

MEER INFO

Waar gingen de Antwerpenaren aan dood?

Tussen 1820 en 1946 stierven in de havenstad Antwerpen bijna een half miljoen personen, gaande van mensen die in de stad woonden, er toevallig waren of op doorreis. Het doodsoorzakenregister biedt de kans om inzicht te krijgen in de omstandigheden van deze overlijdens. Van alle overledenen zijn, naast hun doodsoorzaak, gegevens zoals hun naam, leeftijd, burgerlijke staat en beroep, bijgehouden in een apart register.

Zoveel gegevens over de gehele bevolking over zo’n lange tijd, uit een cruciale periode waarin de levensstandaard en de geneeskunde enorm verbeterden én de doodsoorzaken sterk veranderden, is uniek, niet alleen voor België maar ook internationaal. Deze bijzondere handgeschreven bron wordt bewaard in het stadsarchief van Antwerpen.

Digitale goudmijn

De bedoeling van de onderzoekers is om de persoonsgegevens te digitaliseren in een grote elektronische databank, om zo de gezondheidsontwikkelingen doorheen de tijd te bestuderen. Zo moet de databank een goudmijn worden voor een brede waaier aan wetenschappers, genealogen, heemkundigen en alle geïnteresseerden in gezondheid en geschiedenis.

Vrijwilligers en onderzoekers zullen in kaart kunnen brengen wat de gezondheidsverschillen waren tussen jong en oud, man en vrouw, gehuwd en ongehuwd, arm en rijk maar ook tussen migranten en autochtonen, en tussen bewoners van het centrum van Antwerpen en de buitenwijken.

Hoe evolueerden die verschillen in de tijd? Wie profiteerde het eerst van de economische en medische vooruitgang? Welke sociale groepen waren het kwetsbaarst, en bleven dat het langste? Waar teisterden cholera en pokken het meest? Wie waren de slachtoffers van kanker? En welke inwoners stierven ten gevolge van moord of doodslag?

Hoe kan jij helpen?

Het platform voor het invoeren van de persoonsgegevens is live. Om mee te werken kan je een account aanmaken op velehanden.nl. Verschillende hulpdocumenten werden voor je opgesteld om het invoeren te vergemakkelijken. Neem voor je begint zeker de invoerinstructies door, er staan handige tips and tricks in. Histories ondersteunt je ook met onder andere workshops. Je komt in aanraking met een unieke historische bron in België. Het is niet enkel een leuk tijdverdrijf, maar ook een leerrijke ervaring.

Citizen science projecten

Het project SOS Antwerpen was een van de zeven projecten die recent door de Vlaamse overheid werd goedgekeurd in het kader van de tweede oproep voor Citizen Science projecten. Onderzoekers aan universiteiten, hogescholen en onderzoeksinstellingen, konden hiervoor tot 150.000 euro subsidie krijgen. In totaal werden 53 projecten ingediend, waarvan er zeven werden geselecteerd.

Meer weten?

Wil je op de hoogte blijven, volg dan onze acties via onze nieuwsbrief. Wil je zeker meehelpen met het invoeren van gegevens of betrokken zijn bij het project, contacteer dan vrijblijvend Hendrik Vandeginste via hendrik.vandeginste@histories.be (vergeet niet S.O.S Antwerpen te vermelden in je mailtje). Voor specifieke updates over de vooruitgang van het project kan je abonneren op de nieuwsbrief van S.O.S. Antwerpen.

Details

Looptijd2020-2023
Coördinerende instantieUniversiteit Gent
PartnersUniversiteit Antwerpen
FelixArchief – stad Antwerpen
Histories
Contactpersoon HistoriesHendrik Vandeginste