Bat/Bar Mitzvah
Joodse initiatierituelen
Auteur: Histories
Overgangsrituelen of rites de passage duiden belangrijke momenten in ieders levenscyclus aan. Initiatierituelen zijn een bijzondere vorm van overgangsrituelen en bewerkstelligen de geleidelijke overgang van de kindertijd naar de volwassenheid. Iedere cultuur heeft zijn eigen initiatierituelen. Zo hecht de joodse gemeenschap bijvoorbeeld veel belang aan de opname van twaalf- en dertienjarigen in hun geloofsgemeenschap en in de wereld van de jongvolwassenen.
Bar Mitswa
Wanneer een Joodse jongen de leeftijd van dertien jaar bereikt, wordt hij Bar Mitswa. Het Hebreeuwse woord 'Bar Mitswa' betekent 'zoon van de verplichting' of 'zoon van het gebod'. Met “gebod” wordt verwezen naar de wetten in de Thora. Een Bar Mitswa ontvangt het recht om deel te nemen aan het joodse gemeenschapsleven en wordt geacht de wetten van de Thora te volgen. Vóór de Bar Mitswaviering worden de jongens voorbereid op de plechtigheid. Ze moeten namelijk lessen volgen om in het Hebreeuws te leren zingen.
De Bar Mitswaviering valt op de dag nadat de jongen dertien jaar is geworden (13+1). Op zaterdag verzamelt de joodse gemeenschap zich in de synagoge voor de dienst, de ceremonie is evenwel niet verplicht. De Bar Mitswa en zijn familie zitten in sommige gevallen vooraan. Bovendien wordt de Bar Mitswa bij de dienst betrokken, zo wordt hij bijvoorbeeld naar voor geroepen om een zegen uit te spreken over de Thora en om in het Hebreeuws te 'laaienen' of voor te zingen uit de Thora en de profeten. In sommige gevallen worden de Bar Mitswa en zijn familie aan het einde van de plechtigheid gezegend door de rabbijn.
Bar Mitzvah
Na de plechtige Bar Mitswaviering volgt een receptie voor familie en vrienden en ontvangt de Bar Mitswa verschillende geschenken. Tegenwoordig wordt er in de meeste gevallen niet enkel een receptie georganiseerd, maar kunnen alle genodigden ook aanschuiven aan de feesttafel voor het nuttigen van een feestmaaltijd.
De jongen heeft nu de spirituele volwassenheid bereikt en heeft dezelfde religieuze en wettelijke verplichtingen als een volwassene. Hij kan vanaf nu deel uitmaken van de groep van tien mannen die nodig zijn voor dagelijks gebed en hij kan ook opgeroepen worden om te laaienen. Bovendien dient de jongen vanaf nu bij het morgengebed de tefillien of de gebedsriemen aan te leggen en dient hij, althans in sommige gemeenschappen, de talliet of de gebedsmantel te dragen in de synagoge. Bij sommigen wordt de talliet pas voor het eerst na het huwelijk gedragen.
Bat Mitzvah
Bat Mitswa
Een Joods twaalfjarig meisje wordt Bat Mitswa. Het Hebreeuwse woord 'Bat Mitswa' betekent 'dochter van de verplichting' of 'dochter van het gebod'*. Het meisje wordt dan religieus meerderjarig verklaard en dient de 365 verboden en een deel van de 248 geboden die in de Thora staan, na te leven. Het vieren van de Bat Mitswa is een recenter gebruik dan het vieren van de Bar Mitswa. Het is zelfs zo dat meestal enkel de minder orthodoxe joden, Bat Mitswa vieren.
In de meeste joodse gemeenschappen wordt er voor de meisjes geen plechtigheid in de synagoge georganiseerd. Wel gebeurt het dikwijls dat alle meisjes uit een zelfde klas op school samen hun Bat Mitswa vieren en ze krijgen ook geschenken van hun familie.
Meer informatie en verantwoording
Afbeeldingen
De afbeeldingen genummerd op volgorde van boven- tot onderaan de pagina:
- (bannerafbeelding) Man en jongen bij Bar Mitzvah in Jeruzalem. 07-02-2019, via: https://unsplash.com/photos/bEt1yhLX7oo
- Bar Mitzvah. delayed gratification, 23-11-2006, via: https://www.flickr.com/photos/joshhough/315560268
- Bat Mitzvah. געוואלד, CC BY-SA 3.0 https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0, via Wikimedia Commons
Artikelen
- Broeckaert, B., Hove, I. Vanden, Branden, S. van den e.a., Grote rituelen in de wereldgodsdiensten, Davidsfonds Uitgeverij, Leuven, 2005.
- Kosofsky, S.M., The Book of Costums: A Complete Handbook for the Jewish Year, Harper, San Francisco, 2004.
- Scharfstein, S., Understanding Jewish Holidays and Customs: Historical and Contemporary, KTAV Publishing House, Hoboken, 1999.
Meer weten?
- Een aantal gebruiken verbonden aan de joodse initiatierituelen konden worden opgesomd met de medewerking van het Forum der Joodse Organisaties vzw.
