Ibrahim's loyaliteit
Offerfeest
Auteur: Histories
Jaarlijks wordt door miljoenen moslims Eid-al-Adha of het Offerfeest gevierd. Er wordt ook dikwijls over het schapenfeest of over het grote feest gesproken, in verwijzing naar het andere ‘eid’ feest, het kleine feest: Eid-al-Fitr (Suikerfeest). Het Offerfeest is één van de belangrijkste feesten voor de islamitische gemeenschap. De datum waarop het feest aanvangt, wordt bepaald volgens de islamitische kalender. Om die reden wordt het Offerfeest niet elk jaar vanaf dezelfde datum gevierd. De islamitische kalender houdt namelijk rekening met de stand van de maan. Het feest begint wél steeds op de tiende dag van wat de moslims de bedevaartsmaand, dit is de twaalfde maand, noemen en duurt drie tot vier dagen.
Achtergrond
Met het Offerfeest wordt de loyaliteit van Ibrahim aan Allah herdacht. In de Koran staat dat Allah in een droom aan Ibrahim vroeg om zijn zoon Ismaël te offeren, om te bewijzen dat hij trouw en gelovig was. Toen Ibrahim het mes hief om zijn zoon te doden, werd hem een schaap gezonden dat de plaats van Ismaël mocht innemen. Ter herinnering daaraan worden ieder jaar schapen geslacht tijdens het Offerfeest. Dit is een verhaal dat ook in het jodendom en christendom een plaats heeft.
Connectie met de Hadj
Sommigen reizen tijdens de bedevaartsmaand naar Mekka om het Offerfeest te vieren. De Koran schrijft namelijk voor dat iedere moslim die daar lichamelijk en financieel toe in staat is, één keer in zijn of haar leven de pelgrimstocht naar de heilige stad in Saoedi-Arabië moet maken. De bedevaart duurt meerdere dagen en voert langs heilige plekken die geassocieerd worden met de profeet Ibrahim en de profeet Mohammed. Aan het einde van die bedevaart wordt het Offerfeest gevierd.
Wetswijziging en onverdoofd slachten
Voor het slachten van een schaap bij het Offerfeest wordt de ‘dhabiha’ aangehouden, een beschrijving van hoe het dier ritueel geslacht moet worden. Dit gebeurt in principe onverdoofd. Sinds de wetgeving in 2015 gewijzigd werd, mag in België alleen nog worden geslacht in erkende slachthuizen. Sindsdien is het aantal slachtingen voor het Offerfeest hier sterk gedaald. Veel moslims sturen geld naar familieleden in hun thuisland om daar een schaap te laten slachten. Tegenwoordig gebeurt het ook steeds vaker dat geld gegeven wordt aan een liefdadigheidsorganisatie, die daarmee een schaap slacht in een arm land en het vlees uitdeelt.
Ibrahim wil zijn zoon offeren, maar wordt op het laatste moment gestopt
Wenskaart (links) en geschenkje voor Eid al-Adha
Offerfeest thuis
Moslims die niet op bedevaart zijn, vieren het Offerfeest thuis. Eerst wordt een plechtigheid bijgewoond in een moskee. Moslims trekken daarvoor hun mooiste kleren aan, heel vaak wordt gekozen voor witte kleren. Het Offerfeest is echter niet enkel een religieus feest, maar ook een belangrijk sociaal gebeuren. Binnen de islam is solidariteit namelijk heel erg belangrijk. Centraal tijdens het feest staan vreugde en broederschap. Wanneer na het bezoek aan de moskee de rituele slachting plaatsvindt, wordt dan ook om voornoemde redenen het vlees verdeeld en samen gegeten. Vaak wordt er uitgebreid gekookt en gebakken. Uiteraard speelt het vlees daarbij een centrale rol, maar daar omheen wordt ook vanalles geserveerd. Het slachtvlees wordt in drie stukken verdeeld: één voor de familie, één voor buren en vrienden en één voor de armen.
Meer informatie en verantwoording
Afbeeldingen
De afbeeldingen genummerd op volgorde van boven- tot onderaan de pagina:
- (bannerafbeelding) Schaap. Fraguando, CC BY-SA 4.0 https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0, via Wikimedia Commons
- 15e eeuwse Perzische kunst, afbeelding van Ibrahim die zijn zoon wil offeren, maar wordt gestopt door een engel. Calouste Gulbenkian Museum, CC BY-SA 4.0 https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0, via Wikimedia Commons
- Kaarten en geschenkjes voor Eid al-Adha. RODNAE Productions, via: https://www.pexels.com/nl-nl/foto/liefde-kunst-cadeau-ontwerpen-7249733/
Artikelen
- Schimmel, A., Het islamitische jaar: kalender en feesten, Ten Have, Baarn, 2003.
Webpagina's
- UZ Leuven (9/13-07-2022). ‘Offerfeest’. Geraadpleegd op 28-10-2022, via: https://www.uzleuven.be/nl/pastorale-dienst/offerfeest
- Vlaanderen.be (geen datum). ‘Offerfeest - Praktische organisatie’. Geraadpleegd op 28-10-2022, via: https://www.vlaanderen.be/offerfeest-praktische-organisatie
- Stad Mechelen (2022). ‘Het islamitisch Offerfeest 2022’. Geraadpleegd op 28-10-2022, via: https://www.mechelen.be/het-islamitisch-offerfeest
Nieuwsberichten
- Bruzz (21-08-2018). ‘Moslims wereldwijd vieren Offerfeest’. Geraadpleegd op 28-10-2022, via: https://www.bruzz.be/samenleving/moslims-wereldwijd-vieren-offerfeest-2018-08-21
- Cardoen, S. (11-08-2019). ‘Eid Moebarak*: Moslims vieren het Offerfeest, de eerste keer met verbod op onverdoofd slachten’. VRT, geraadpleegd op 28-10-2022, via: https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2019/08/11/offerfeest/
- HLN (21-10-2015). ‘Bijna 80 procent minder slachtingen tijdens Offerfeest’. Geraadpleegd op 28-10-2022, via: https://www.hln.be/islam/bijna-80-procent-minder-slachtingen-tijdens-offerfeest~afcfd586/
- NU.nl (11-08-2019). ‘Waar draait het islamitische Offerfeest precies om?’. Geraadpleegd op 28-10-2022, via: https://www.nu.nl/binnenland/5977237/waar-draait-het-islamitische-offerfeest-precies-om.html
Meer weten?
- Fariña, C. (geen datum). ‘Learning About Eid al-Fitr & Eid al-Adha'. NYC Department of Education, geraadpleegd op 28-10-2022, via: https://religiousworldsnyc.org/wp-content/uploads/2020/11/learning-about-eid-al-fitr-eid-al-adha.pdf
