Mijn naam, is Amani El Haddad en ik ben sociaal-cultureel werker bij Voem vzw. Voem is een koepelorganisatie in de oude bewoording. Kleinere vzw’s kunnen zich bij ons aansluiten om ondersteuning te krijgen van onderuit. Naast onze lidverenigingen werken wij ook samen met zelfstandige vereningen, een hele poel van vrijwilligers en partnerorganisaties binnen het brede veld. We hebben verschillende kernpraktijken waar wij rond werken in de regio's Gent, Brussel en Antwerpen.  

Wij zijn ontstaan als een moslimorganisatie, maar we zijn geëvolueerd naar een heel open organisatie, waarin iedereen welkom is. Identiteit is nog wel belangrijk voor ons, maar we zijn niet bezig met religie. Wel met interlevensbeschouwelijke dialoog. Maar dat is vooral om verbindingen te maken tussen mensen 

Wij gebruiken eigenlijk kunst en cultuur om mensen met elkaar te verbinden. En natuurlijk komt daar ook erfgoed bij kijken. Een voorbeeld van erfgoed is Beyond the Lines, dus onze kalligrafie en kalligraffiti platforms. De internationale iftars en Beyond the Lines staan ook op de website van immaterieel erfgoed. De internationale iftars zijn eigenlijk grote volksfeesten die we organiseren tijdens de ramadan, daar wordt ook altijd een cultureel werk aan vast gekoppeld. Nog een ander voorbeeld is Yalla! DABKE! Dat is ons platform rond dabke dans. En Veggie = Halal, dat is meer het voedingsluik waar we op inspelen. 

Maar het is niet dat wij zeggen: ‘Wij zijn een erfgoedorganisatie en daarom doen we dit.’ Het is eerder omgekeerd. 

De paaseitjeszoektocht deden we voor de eerste keer. We hebben dat op twee locaties gedaan, in Gent en in Antwerpen ook. Die in Gent heb ik georganiseerd. 

In Gent bevindt ons kantoor zich in de Brugse Poort. Dat is een heel multiculturele buurt. Om de zoveel tijd komen wij met partners samen en kijken we wat we kunnen organiseren. We hebben toen besloten om samen een iftar te doen, omdat dat iets is dat Voem ieder jaar doet. En ik vond het belangrijk om deze keer ook iets met de buurt zelf te gaan doen. Omdat we sowieso al bezig zijn met die interlevensbeschouwelijke dialoog en omdat Pasen dit jaar tijdens Ramadan viel, dacht ik ‘Oké, dat is iets tofs, om dat met paaseitjes zoeken te combineren.’  

We hebben geen Pasen gevierd, maar paaseitjes eet iedereen graag en het is ook iets waardoor je gemakkelijk kinderen uit de buurt kunt betrekken bij de werking. We hebben dan ook een kalligrafieworkshop gedaan op paaseieren en een paastak gebricoleerd. Mensen uit de buurt konden dan de kalligrafie op paaseitjes schilderen en die dan in de boom hangen. 

Er zijn een aantal werkgroepen aangesloten, onder andere Profundo in Gent, waarmee we – en dat is redelijk klassiek – wandelingen organiseren. Dat is elk jaar en dan gefocust op een buurt. Daar doen we dan wandelingen langs verschillende gebedshuizen waar mensen getuigenissen kunnen uitwisselen. En dan eindigen we altijd met een soort concert of een panelgesprek of iets anders.  

Voem is een jonge organisatie, zowel qua medewerkers als qua mensen die we aantrekken. En we wilden eigenlijk dat wollige karakter weghalen rond levensbeschouwelijke dialoog en meer thematisch werken. Mijn collega die net is gestart gaat zich daar meer mee bezig houden, om dat een nieuw leven in te blazen. Ook om meer online communities uit te bouwen. 

Ik denk gewoon dat we dingen op een andere manier aanpakken dan andere organisaties, waardoor je sowieso een andere dynamiek krijgt. Als je voor Yalla! DABKE! een gesprek zou organiseren en daarbij wat uitleg zou geven, dan zou je een heel ander publiek krijgen dan als je een nightlife concert doet in de Vooruit. Veel organisaties steken iets in een nieuwsbrief en wachten tot mensen naar hen toe komen. Terwijl als je veel sociale media gebruikt of je maakt leuke filmpjes vooraf of iets anders, dan bereik je heel andere mensen. 

Wat wij vooral belangrijk vinden, en dat is zeker bij onze kunstenaars, is dat wij de belangenbehartigers zijn voor mensen – vooral met een migratieachtergrond – die eigenlijk veel te weinig toegang krijgen tot de reguliere kunst en cultuursector. Maar iedereen is welkom op onze events.  

Als je ook kijkt naar ons personeelsbestand bijvoorbeeld, dan zie je mensen met verschillende achtergronden in ons team. Dat is gewoon omdat iedereen zich hier thuisvoelt en zichzelf kan zijn. Dat is ook de reden waarom wij eigenlijk echt overbevraagd worden om onze input te geven over inclusie. Dat is wel gek hoeveel organisaties er zijn die daarmee struggelen. 

Werk van onderuit, zorg dat je personeelsbestand is aangepast. En gewoon ook: Stel jezelf in vraag, stel je projecten in vraag. Je communicatie, zit dat goed? Personeelsbestand is heel belangrijk. Als je allemaal witte mensen hebt vanuit een bepaalde poule, dan ga je witte mensen uit diezelfde poule aantrekken. 

Ik denk dat dat het grootste probleem is van organisaties. Zij werken iets uit en bedenken zich dan ‘Ja, we moeten iets met diversiteit en inclusie doen.’ Dan bellen ze zo rap een keer van ‘Kunnen jullie dit niet mee helpen verspreiden?’, of ‘Kunnen jullie helpen met de inschrijving?’ - nee dus. Jullie moeten dan in het begin komen, als jullie een project in samenwerking met ons willen maken. Wij willen een gelijkwaardige partner kunnen zijn. Het verhaal rond diversiteit en inclusie komt niet op het einde, als je project al klaar en bedacht is. Dat moet vanaf het begin. Als je zo niet kan denken, dan gaat het gewoon niet lukken. 

Wij werken veel intergenerationeel. Bijvoorbeeld die kalligrafie, dat is heel belangrijk voor mensen met een Arabische achtergrond, ook voor mensen met een islamitische achtergrond. Het Arabisch heeft een heel andere positie dan de Latijnse taal, in relatie tot de Islam dan. Die taal is zodanig belangrijk, dat dat wordt doorgegeven van generatie op generatie, maar jongeren gaan er ook iets anders mee doen. Dat is leuk om te zien, hoe nieuwe generaties hun erfgoed opeisen om er dan zelf iets creatiefs mee te doen.  

Bijvoorbeeld tijdens het Graffiti Festival van Gent blijven we erop hameren dat ze de Arabische kalligrafie en streetart niet mogen vergeten. Maar wij geven onze eigen draai daar dan aan. We laten zien dat wat wij doen ook erfgoed is. Dat het belangrijk is en dat het gezien en gewaardeerd mag worden. 

Hetzelfde met DABKE ook. Dat bestaat al sinds 3000 jaar voor Christus en werd gebruikt om de oogst te vieren. Nu wordt dat vooral in de Westbank en in Gaza gebruikt als verzet tegen de bezetter... maar ondertussen is dat ook heel populair op TikTok. Ja, het evolueert gewoon mee met zijn tijd, naar gelang wie dat er die rituelen uitvoert. 

Ik denk gewoon blijven groeien, blijven zichtbaarheid tonen en de mensen met wie dat wij samenwerken. De projecten die wij willen realiseren, kunnen realiseren. Ja vooral eigenlijk zoveel mogelijk deuren openen voor de mensen in ons netwerk, in ons brede netwerk, zowel de toeschouwers als de makers. Dat vind ik wel het belangrijkste.  

Gewoon dat we een beetje overbodig worden als in: Dat iedereen met inclusiviteit bezig is en dat dat een evidentie is. Ik zou heel gelukkig zijn moest dat gewoon een automatisme zijn. 

Goh, dat is echt moeilijk. Ik kan eigenlijk niet kiezen. Wat het meest vers in mijn hoofd zit was onze eerste Yalla! DABKE-editie. Dat was in een buurtcentrum in Gentbrugge, wel een toffe plaats. Niet supergroot, maar de mensen stonden op tafel te dansen en toen was het eigenlijk zo het idee geboren dat we van Yalla! DABKE een nightlife concept konden maken. Dat is dus gebeurd en het was letterlijk met vierhonderd mensen samen dansen – kinderen, ouderen, mannen, vrouwen, met hoofddoek, zonder hoofddoek, iedereen samen aan het dansen van 7 uur tot 3 uur ‘s nachts... Dat was gek. Dat was gewoon echt zalig om te zien hoeveel dansgroepen en artiesten we daar hebben kunnen laten samenkomen. Dus ja, elke keer als ik nu zo’n filmpje zie passeren dan word ik er nog helemaal blij van. 

Daarnaast vond ik het ook leuk om die iftars te organiseren. Daar kwamen telkens zo tussen de twee en vijfhonderd man – dat geeft een gigantische energie en je voelt dat mensen blij zijn dat ze samen kunnen komen, samen kunnen eten, samen in gesprek kunnen gaan. Ik heb eigenlijk echt geen negatieve ervaringen gehad.