Oorspronkelijk waren steltenlopers voornamelijk te vinden in onherbergzame of moerasachtige streken. Vooral op plaatsen waar beken en rivieren geregeld uit de oevers traden, kozen mensen er voor om zich op stelten te verplaatsen. Zo konden natte gebieden immers relatief makkelijk doorwaad worden en had men bovendien een uitstekend zicht op het landschap. Verder werden stelten ook in de landbouw gebruikt, om bijvoorbeeld de oogst van hoge bomen makkelijk binnen te halen. Het gebruiken van stelten voor de hierboven genoemde doeleinden is vandaag de dag bijna overal verdwenen. Tegenwoordig worden stelten wel weer gebruikt in de bouwnijverheid. Stukadoors die op stelten werken hoeven bijvoorbeeld geen ladder of steiger meer op te bouwen.

In Langeveld, een dorp bij Merchtem in de provincie Antwerpen, trad de Molenbeek vroeger geregeld buiten de oevers. De Langeveldse traditie van het steltenlopen is daaruit voortgekomen. De populariteit van het steltenlopen bij de plaatselijke jeugd en volwassenen nam er tijdens de Tweede Wereldoorlog enorm toe, doordat er weinig andere ontspanningsmogelijkheden waren. Toen de dorpen en gehuchten rond Merchtem deelnamen aan de bevrijdingsfeesten van 1945, werd er in Langevelde geen praalwagen gebouwd maar vaardigde het dorp een delegatie steltenlopers af. Het succes was groot en zo ontstond de steltenlopersvereniging. Sindsdien zijn de steltenlopers uit Langeveld graag geziene gasten op binnen- en buitenlandse evenementen. Ze treden op in stoeten en op (jaar)markten, braderieën, recepties, huwelijken, taptoes… In een aantal gevallen is hun optreden zelfs al jarenlang een vaste waarde in het programma. Zo nemen ze bijvoorbeeld al sinds 1947 deel aan de Ommegang in Brussel. Ook in de Gouden Boomstoet in Brugge, de Canteclaerstoet in Deinze en de Hopduvelstoet in Asse zijn ze jaarlijks vertegenwoordigd. 

De Langeveldse steltenlopers gebruiken stelten die hoger dan 4 meter kunnen zijn. Volgens de vereniging is dat zelfs wereldwijd haast ongeëvenaard. De Langenveldse stelten zijn daarenboven uniek omdat ze niet aan het been van de steltenloper worden vastgebonden. Volgens de steltenlopers zelf schuilt daarin het geheim van de grote hoogte. Hoge stelten zijn immers ook zwaar. Daardoor zijn de steltenlopers verplicht om de krukken (handgrepen) te blijven vasthouden. Om die reden kan er op dergelijke hoge stelten niet gedanst worden. 

De stelten van de Langeveldse steltenlopers worden door een steltenmaker op maat gemaakt. De steltenmaker wordt uit de vereniging zelf gerekruteerd. De voorbije 20 jaar was dat bij de Koninklijke Steltenlopers van Merchtem - Stichting Langevelde de ondervoorzitter. Stelten maken vereist veel kennis en is gebaseerd op de overlevering van (technische) tradities. Het begint bij de keuze van het hout. Hoge stelten worden vervaardigd uit den. Geschikte bomen vinden is hierbij van groot belang. De hele stelt wordt namelijk uit het hart van de boom gemaakt, zodat ze later niet breekt. Het is de bedoeling om steeds twee vergelijkbare bomen te gebruiken die zo recht mogelijk zijn om een paar stelten te maken. Stelten die samen een paar vormen moeten niet noodzakelijk exact even dik zijn. Het is vooral belangrijk dat beide stelten hetzelfde gewicht hebben. 
 
Veiligheid is voor een steltenloper heel belangrijk. Vooraleer de stelten worden afgewerkt, worden de capaciteit en het draagvermogen ervan dan ook getest. Bij de afwerking van de stelten is het belangrijk dat de positie van de blok, de voetsteun, en de afstand tussen blok en kruk, de handgreep, goed wordt nagegaan in relatie tot de lichaamslengte van de steltloper. 
 
Gaandeweg hebben de steltenmakers een aantal dingen in het vervaardigingsproces aangepast. Zo was de voet van de stelt altijd een teer punt. Daarom krijgen de stelten de laatste decennia een rubberen uiteinde rond de voet, dat de top heet. Deze toppen zijn niet in de handel verkrijgbaar en worden op vraag van de vereniging gemaakt. Ook een rubberen top slijt, maar langzamer dan hout. Bovendien kan hij ook vervangen worden en is hij ook veiliger, omdat er minder snel mee geslipt wordt. Alle stelten die vervaardigd worden, blijven eigendom van de vereniging. Op die manier kan de vereniging ze immers beschikbaar stellen voor alle leden. 

Steltenlopers van de Koninklijke Steltenlopers van Merchtem - Stichting Langevelde voeren traditioneel heuse steltengevechten met elkaar. Ook de Echasseurs Namurois hebben dezelfde traditie. Het opzet van een steltengevecht is eenvoudig. De steltenlopers vechten doorgaans man tegen man een duel uit. Wie het langst op de stelten kan blijven staan, is de winnaar. 

Net als het steltenlopen is het blokkenlopen een oude traditie in de streek. Langeveldenaars gebruikten blokken om tijdens de winter over de bevroren of besneeuwde ondergrond te glijden. Vroeger gebruikt men voor het blokkenlopen brede houten latten, waarop drie of vier paar klompen bevestigd werden. Tegenwoordig worden de blokken op een paar ski’s gemonteerd. Om vooruit of achteruit te glijden of rond de eigen as te draaien, moeten de lopers synchroon hun voeten bewegen. Dat vraagt een zekere coördinatie, waarbij vooral de eerste loper (coördinerend) en de laatste loper (stuwend) belangrijk zijn. Vroeger waren er een aantal mannelijke blokkenlopers, maar tegenwoordig wordt deze discipline enkel door vrouwen beoefend. Aan het blokkenlopen is geen wedstrijdelement verbonden. Maar net zoals de steltenlopers nemen de blokkenloopsters deel aan evenementen en optochten. 

De vereniging werd tijdens de bevrijdingsfeesten van 1945 onder de doopvont gehouden. Een uniforme klederdracht in de Belgische driekleur paste hen dan ook als gegoten. Ook de stelten dragen deze opvallende kleuren. De meeste steltenlopers zijn echt trots op hun het uniform. Door de jaren heen is de kleurencombinatie altijd bewaard gebleven, maar de kleur van de mouwen wisselde wel van zwart (jaren 1960 - 1970) naar geel (jaren 1980 - heden). De klederdracht van de steltenlopers van Merchtem is opvallend anders dan die van steltenlopers waar de stelten aan de benen zijn vastgebonden. Zij dragen vaak een pak uit één een enkel stuk, waarmee ze de illusie creëren dat de steltenloper een reus is. 

De Koninklijke Steltenlopers van Merchtem - Stichting Langevelde telt vandaag 120 leden. Het is een dynamische vereniging die haar leden vooral rekruteert binnen de eigen leefgemeenschap. Vaak wordt het steltenlopen opgepikt als familieleden of vrienden ook op stelten lopen. Binnen de vereniging kunnen er op basis van de functie die uitgeoefend wordt vier grote groepen onderscheiden worden. Er zijn steltenlopers, blokkenlopers, muzikanten en een restcategorie. De leden die deel uitmaken van deze laatste groep, dragen de vlag, de kabas of de ladder. 
 
De hoofdactiviteit van de vereniging is het organiseren van en deelnemen aan evenementen in binnen- en buitenland. Sinds een vijftal jaar worden er bij het begin van het seizoen oefensessies aangeboden. De steltenlopers maken dan tochten door Langevelde en Merchtem. Zo wennen de steltenlopers (opnieuw) aan hun stelten, oefenen ze op een nieuwe steltenhoogte of er wordt een nieuw paar stelten ingelopen. Soms worden deze oefensessies ook louter omwille van het plezier georganiseerd. Verder wordt er jaarlijks een teerfeest gehouden. Binnen elke groep wordt dan een top drie verkozen. Dat gebeurt op basis van het aantal deelnames aan evenementen. De steltenlopers van de Koninklijke Steltenlopers van Merchtem - Stichting Langevelde hanteren ook een eigen (vak)jargon hebben. In de loop der jaren hebben ze bepaalde uitdrukkingen, woorden en versprekingen aangenomen. 
 
Hoe hoger de stelten van een steltenloper zijn, des te meer respect hij geniet bij de andere leden van de vereniging. Samen met het engagement van de leden bepaalt ook de hoogte van de stelten een informele hiërarchie binnen de vereniging. Steltenlopen wordt zowel door mannen en vrouwen gedaan. Hoewel de mannen in de meerderheid zijn, zijn er ook heel wat vrouwen die zich op de hoge stelten wagen. Het steltenlopen balanceert tussen volkscultuur en volkssport. Het vergt immers van de steltenloper heel wat behendigheid, durf en uithoudingsvermogen. Steltenlopen kun je daarom eigenlijk ook zien als een volkssportdiscipline. 

• Voor het bespreken van de tradities van het steltenlopen werkte Histories samen met de Koninklijke Steltenlopers van Merchtem - Stichting Langevelde, de enige steltenlopersvereniging in Vlaanderen. Naast deze vereniging is in heel België maar één andere steltenlopersvereniging actief: de Echasseurs Namurois.