In 2015 is het precies duizend jaar geleden dat de Arabische wetenschapper Ibn Al-Haytham een zevendelig werk publiceerde over de werking van het licht. Deze ‘Kitab al-Manazir’ bevatte een reeks vernieuwende inzichten over de optica, waarop wetenschappers nog tot in de renaissance zouden verderbouwen. De duizendste verjaardag van de baanbrekende publicatie van Ibn Al-Haytham was voor Unesco en de Verenigde Naties dan ook de aanleiding om 2015 uit te roepen tot het ‘Internationaal Jaar van het Licht’. In het kader van dit feestjaar worden over de hele wereld activiteiten georganiseerd om het belang van licht voor ons dagelijks leven te benadrukken.
Licht speelt niet alleen een belangrijke rol in de natuur, maar het heeft door de geschiedenis heen onder meer gezorgd voor doorbraken in de (digitale) communicatie, de geneeskunde en andere wetenschappen. Daarnaast heeft licht ook een niet te onderschatten impact gehad op de ontwikkeling van kunst, cultuur en erfgoed. Met dit themanummer over licht en verlichting wil de redactie van Tijd-Schrift het potentieel van deze thema’s voor de lokale erfgoedwerking illustreren. Verschillende auteurs behandelen intrigerende aspecten van licht en verlichting, van de stedenbouwkundige afspraken rond licht in de vroegmoderne tijd tot het dynamische gebruik van verlichting in het immaterieel erfgoed van de eenentwintigste eeuw.
Uit de verschillende bijdragen blijkt dat licht en verlichting door de geschiedenis heen een belangrijke rol speelden en dat het thema ook nu nog relevant is voor de (lokale) erfgoedprakijk. De auteurs signaleren in hun bijdragen verschillende hiaten in de kennis en reiken alvast een aantal relevante bronnen aan. De redactie van Tijd-Schrift hoopt dan ook dat dit nummer voor veel lezers een uitnodiging vormt om zelf met het thema aan de slag te gaan.
Inhoud
- Licht
- Licht zonder zicht. Burenovereenkomsten rond lichtinval en privacy in vroegmodern Brugge
- Opkomst en verspreiding van gas- en elektrisch licht. Gent als verlichte en belichte stad (1823-2001)
- Virtueel lichtbaken. Het verlichtingsontwerp van de Citroën-toonzaal in Brussel
- Het licht scheen in de duisternis. Lichtsymboliek en erfgoed van de vrijmetselarij
- De Molse lichtstoeten. Een verhaal van traditie, vooruitgang en licht
