Familiehistories – Marc Derudder van FV Westkust

In het kader van de vernieuwing van Familiegeschiedenis.be laat Histories enkele mensen aan het woord die warm worden van familiegeschiedenis. Marc Derudder, gepensioneerd leraar en penningmeester van Familiekunde Vlaanderen Regio Westkust, bijt de spits af in deze reeks. Hij getuigt over zijn genealogische passie en onderzoek, over de beginnerscursus die hij doceert, en over de omschakeling naar een digitale cursus ten gevolge van de coronacrisis.

Kan je jezelf even voorstellen?

Van jongs af aan ben ik al geïnteresseerd in puzzel- en speurwerk. Doe mij maar een encyclopedie boven een roman. Ik was leerkracht wiskunde in een technische school in Veurne. Wiskunde is ook een vorm van puzzelen en vraagstukken oplossen. Genealogie was voor mij dus een logische hobby. Ik ben iemand die niet graag stil zit: ik benut de volle 7 dagen van de week. Vrije tijd staat voor mij synoniem met inzet, niet alleen met rust.

Hoe ben je precies begonnen met familiegeschiedenis en hoe is die passie gegroeid?

Op 18-jarige leeftijd zat ik op de begrafenis van mijn nonkel aan de koffietafel recht tegenover iemand die aan stamboomonderzoek deed. Die man kon daar zo boeiend over vertellen dat ik het plan opvatte er zelf mee te beginnen van zodra ik afgestudeerd was. Zo gezegd, zo gedaan. Als leerkracht had ik het geluk dat er twee collega’s waren met dezelfde interesse. Zo’n 35 jaar geleden trokken wij als drie beginnelingen elke maandagavond naar het documentatiecentrum van wat toen nog de VVF (Vlaamse Vereniging voor Familiekunde) was in Oostende. Daar ontmoette ik ook Bernard Legrand, die nu voorzitter is van Familiekunde Vlaanderen Regio Oostende. Als beginners hebben we elkaar toen erg ondersteund.

Ik heb ondertussen al een berg documentatiemateriaal verzameld, per familietak. Ik vind het nog steeds even boeiend om mensen met de naam Derudder over de ganse wereld te ontdekken. Alle Derudders kan ik traceren naar het graafschap Vlaanderen. Om die mensen terug te vinden, duik ik niet alleen in archieven. Soms is het zo eenvoudig als naamgenoten zoeken op Facebook. Het heeft mij al heel wat contacten opgeleverd, en zelfs reizen.

Zo kwam ik uit op een familie Derudder in Canada, via een jonge kerel met die achternaam. Hij vertelde me via Facebook dat zijn voorouders van Vlaanderen afkomstig waren. Twee jaar later bezocht hij ons tijdens een rondreis doorheen Europa. Een week lang hebben we hem doorheen Vlaanderen gegidst en logeerde hij in een caravan in onze tuin, samen met zijn zus en een vriend. Een jaar later ben ik met mijn zoon zelf naar Canada getrokken. Hij had er een verrassingsfeest voor mij georganiseerd, waarop alle Canadese Derudders samenkwamen. Ik keerde terug naar huis met een schat aan genealogische informatie!

 

Ik heb ook meegeholpen om een naamgenotenfeest in Veurne te organiseren, voor iedereen met de naam Derudder en varianten. Er zaten heel wat muzikanten tussen, dus was er een optreden met nummers gecomponeerd door, geschreven én gebracht door Derudders. Ik leerde heel wat bij. Eén van de vier hoekbeelden op de IJzertoren bleek een De Rudder te zijn [red. soldaat Renaat De Rudder (1897-1917)]. Ik woon er zo dichtbij en wist dat niet.

Je bent ook verbonden aan Familiekunde Vlaanderen Regio Westkust. Waarmee houdt die afdeling zich zoal bezig?

Ik ben één van de medeoprichters van Familiekunde Regio Westkust. Ik werd penningmeester en ben dat vandaag nog steeds. We bestaan ondertussen al een 25 jaar. Wij zijn een vrij actief bestuur met meer dan tien bestuursleden. We publiceren over allerhande lokale genealogische onderwerpen; vandaag gaat ons 56ste boek naar de drukker! We hebben ook een eigen documentatiecentrum. Deze nam een grote stap vooruit dankzij diverse schenkingen, onder andere een schenking van de familie Florizoone, bestaande uit honderdduizenden bidprentjes vanuit de streek. Met de afdeling organiseren we ook heel wat activiteiten. Onze aperitiefvoordrachten zijn een groot succes. Verder zijn er geleide archiefbezoeken, busreizen, kaas- en wijnavonden, voordrachten en zoveel meer. Als penningmeester sta ik mee in voor de praktische en materiële ondersteuning van dat alles.

Wat is de invloed van corona geweest op jullie werking?

We zijn niet blijven stilzitten. De publicaties werden voortgezet en ook de scanner in het lokaal bleef draaien om bidprentjes en rouwbrieven in te scannen. De voordrachten moesten we wel stilleggen. In het najaar van vorig jaar, toen we beperkt mochten samenkomen, heb ik twee keer een voordracht gegeven over “gericht zoeken naar actuele genealogische info op internet”. Dan moesten we verplicht weer de deuren sluiten. Als bestuur wilden we onze leden een meerwaarde kunnen bieden. Mensen samenbrengen is zo belangrijk voor ons. Daarom testten we in november voor het eerst de formule van een webinar uit. Zo begon het idee van een online beginnerscursus in genealogie te rijpen. Dit online gebeuren is een schot in de roos geweest!

Dit online gebeuren is een schot in de roos geweest!

Je bent de eerste binnen Familiekunde Vlaanderen om een online cursus te geven. Ging dat vlot?

Het is zeker niet evident. Ik gaf de voorbije 20 jaar jaarlijks à tweejaarlijks een beginnerscursus, maar de omschakeling naar online stelt specifieke uitdagingen. Het eerste probleem is het vinden van gratis software die ook nog eens gebruiksvriendelijk is. Ik heb geleerd om met meerdere schermen te werken, zodat de deelnemers mij kunnen zien en niet alleen mijn PowerPointpresentatie. Ik heb ook de cursus moeten herwerken, zodat alles van op afstand mogelijk zou zijn. Het was dus wel even wennen.

Ik zou het wel zeker opnieuw doen, en ik raad het anderen ook aan om te proberen! We hebben sowieso de gewoonte de beginnerscursus te herhalen van zodra er 8 geïnteresseerden zijn. Wanneer dat na de zomer het geval is, begin ik er weer aan. Ik geef ook voordrachten over ADHD en die lopen ondertussen ook online door, dus ik blijf ervaring opdoen. Dankzij het online gebeuren geef je iedereen met een computer de kans om deel te nemen, zonder dat ze daarvoor het huis uit moeten.

Hoe richt je je cursus in? Wat vind je belangrijk om mee te geven aan beginners over familiegeschiedenis?

Ik probeer vooral praktisch te zijn. Ik deel getuigenissen, ervaringen en anekdotes. Daarnaast reik ik ook een hele reeks nuttige links aan. Ik ben er mij van bewust dat het een overvloed is aan informatie, maar de bedoeling is dat men dan daaruit pikt wat men nodig heeft.

Eigenlijk is dé gouden tip: praat met andere mensen. Je zou kunnen denken dat familiegeschiedenis een eenzame bezigheid is, alleen in het archief of aan je computer, maar niets is minder waar. Ik raad mijn cursisten altijd aan om met anderen contact te leggen, met familieleden én met andere stamboomonderzoekers; de cursus dient daarvoor als een startpunt. Niet alle info staat online. Zelf had ik het geluk elke maandagavond het documentatiecentrum in Oostende te bezoeken. Ik heb vele uren opzoekwerk gespaard door in het bijhorende estaminetje een pintje te drinken en over familiegeschiedenis te babbelen. Het ene plezier is ook het andere waard. Ik ging ooit op vraag van een Nederlandse genealoog op zoek naar een grafsteen in de Sint-Walburgakerk in Veurne. Ik heb toen alle tapijten opgerold en elke stoel verzet. Na uren zoeken vond ik ze! Als tegenprestatie deed die Nederlander heel wat onderzoek voor mij in eigen streek.

Eigenlijk is dé gouden tip: praat met andere mensen.

Hoe zie jij de toekomst van familiegeschiedenis evolueren?

Ik denk dat we de focus een beetje moeten verleggen naar de actuele gegevens. De beschikbaarheid van oude documenten neemt toe, maar door de privacywetgeving gaat veel actueel materiaal verloren. Ik kan het bijvoorbeeld moeilijk begrijpen dat een krantenartikel van vijf jaar oud onder de privacywetgeving valt en je naar de bib moet om het te kunnen lezen. Ik probeer daarom regelmatig rouwberichten op te volgen en gericht te zoeken of de familienaam Derudder voorkomt online en in de pers. Zo ontdekte ik via een artikel uit Nieuw-Caledonië een gemeentesecretaris Derudder, waardoor ik vijf generaties Derudder kon opsporen, die uit Frankrijk uitgeweken waren.

Je bent natuurlijk goed vertrouwd met Familiegeschiedenis.be. Heb je advies voor Histories nu we de website vernieuwen?

Ik vind de website zeer logisch opgebouwd en visueel heel sterk. Er staat daar veel ideale informatie voor beginners, en dus verwijs ik er ook altijd naar in mijn beginnerscursus. Vooral aan de actualisering kan nu gewerkt worden, want het genealogische veld wijzigt snel. Ik kijk dan ook erg uit naar de vernieuwde website!

Bedankt voor het fijne gesprek, Marc! Hopelijk kunnen we binnenkort weer klinken tijdens een aperitiefvoordracht.

Bij Histories timmeren we ondertussen verder aan de vernieuwing van de website Familiegeschiedenis.be. Benieuwd hoe dat eruit zal zien? Op vrijdag 16 april stellen we de opgeknapte website voor het eerst voor in een online evenement “Familiegeschiedenis vandaag en morgen”. Inschrijven daarvoor kan hier.